The Leader in Me
‘Ik heb de moed om mijn eigen keuzes te maken en ik ga met mijn talenten zelfstandig en vol vertrouwen de toekomst tegemoet.’
CBS de Duif heeft sinds oktober 2021 ervoor gekozen een “The Leader in Me school” te willen worden, een basisschool die werkt vanuit het gedachtegoed van Stephan Covey. Na een zorgvuldige zoektocht naar de voor onze school best mogelijke methodiek ter ontwikkeling van sociale vaardigheden en burgerschap bij kinderen, tekende team van CBS de Duif voor dit traject!
The Leader in Me ontwikkelt persoonlijk leiderschap bij kinderen. Dat is iets heel anders dan hiërarchisch leiderschap, waarbij het gaat om een gezagsverhouding. Het gaat hier om leidinggeven aan jezelf en inzicht in jezelf en je relatie met de ander. Het gaat om zicht krijgen op je eigen aandeel en je verantwoordelijkheid in allerlei (sociale) situaties.
Wat zijn de 7 gewoonten van Covey?
- Wees proactief – Je maakt je eigen keuzes. Je kunt niet altijd kiezen wat er op je afkomt, maar wel hoe je daarmee omgaat. Gewoonte 1 gaat over de vraag: Hoe gaat een kind met keuzes om? Als iets fout gaat, hoe kun je daar dan zelf iets aan doen in plaats van bijvoorbeeld iemand anders de schuld te geven? Als leraar en ouders leren we kinderen initiatief te nemen en keuzes te maken. Zo krijgen ze steeds meer regie over hun eigen leven.
- Begin met het einddoel voor ogen – Maak een plan. Het is belangrijk dat kinderen leren om niet zomaar ergens aan te beginnen. Bij Gewoonte 2 gaat het om gestructureerd en volgens een plan leren werken. Zo worden leerlingen steeds een stukje zelfstandiger.
- Belangrijke zaken eerst – Eerst werken, dan spelen. Leerlingen leren belangrijke zaken te plannen. Het werken met een planning geeft structuur en zorgt ervoor dat de belangrijke dingen ook echt gebeuren. Dit geldt ook na schooltijd. Het gaat dan niet alleen om huiswerk, maar ook bijvoorbeeld om sporten en het verzorgen van huisdieren.
- Denk win-win – Zoeken naar voordeel voor iedereen. Dat klinkt volwassen, win-win. Toch kunnen ook kinderen hier heel goed mee om gaan. Als je ruzie hebt, of een verschil van mening, moet de oplossing voor beide partijen goed zijn, anders werkt het niet. Gewoonte 4 gaat over denken vanuit mogelijkheden, samen succesvol zijn: welke oplossing werkt voor iedereen?
- Eerst begrijpen en dan begrepen worden – Luister voordat je praat. Empathisch luisteren vraagt veel training, maar is voor kinderen (en volwassenen) ontzettend belangrijk voor goede relaties met anderen. Gewoonte 5 gaat over oprecht luisteren naar de ander. Als je het standpunt van de ander echt begrijpt en eigen standpunten los kunt laten, ontstaat er ruimte voor nieuwe – en betere! – oplossingen.
- Creëer synergie – Samen is beter. Synergie draait om samenwerken. Gewoonte 6 helpt om samen meer te bereiken dan ieder voor zich. De goede dingen van een ander zien en gebruiken. Het gaat hier niet alleen over samenwerken op school, maar bijvoorbeeld ook om sporten in een team. Synergie gaat over hoe je samen tot de beste oplossing komt.
- Houd de zaag scherp – Evenwicht voelt het best. Als je goed voor jezelf zorgt, kun je veel bereiken. Zorgen voor jezelf. Het klinkt logisch, maar doen kinderen dat ook vanzelf? Als je zaagt maar de zaag niet scherp is, duurt het lang voordat je een plank doormidden gezaagd hebt. Je zaagt, je zweet je rot en bent bekaf… Maar als je zorgt dat de zaag vlijmscherp is, is de klus zo klaar. Zo is het ook met mensen. Door goed voor jezelf te zorgen, kunnen alle andere gewoonten succesvol zijn.
Boom van de 7 gewoonten
We werken van groep 1 t/m 8 met hetzelfde symbool: De boom van de 7 gewoonten. De gewoonten staan niet willekeurig op een rij, de volgorde van de gewoonten doet ertoe. Het begint bij jezelf, de basis: de wortels van de boom (gewoonte 1, 2 en 3). Daarna komt het samenwerken, oog hebben voor de ander om zo samen meer te bereiken: de stam en bladeren van de boom (gewoonte 4, 5 en 6). Tot slot is het belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt en zo de zaag scherp houdt (gewoonte 7).

Stephen Covey is een bekendheid in Amerika. In 1989 schreef hij het best verkochte managementboek allertijden: “de zeven eigenschappen van effectief leiderschap” .De 7 eigenschappen, oorspronkelijk bedoeld voor leidinggevenden, bleken zeer effectief toepasbaar voor iedereen die zichzelf wil ontwikkelen en/of zijn relaties met anderen wil versterken.
De theorie achter de 7 eigenschappen is zo simpel en krachtig dat het zich makkelijk laat vertalen naar “zelf-leiderschap”. Zowel op het niveau van volwassenen, maar ook, zij het speelser, op het niveau van kinderen. En daar ontstond het Covey “Leader in Me-Traject” voor kinderen in de basisschoolleeftijd!